Kendilik Psikolojisi diğer insanlarla kurulan karşılıklı empatik ilişkilerle dengeli bir kendilik hissinin gelişimini vurgular; Heinz Kohut
- Lacancı psikanaliz psikanalizi semiyotik ve Hegel'in felsefesi ile birleştirir;
- Analitik psikoloji daha çok tinsel bir yaklaşım taşır;
- Nesne ilişkileri teorisi bireyin içselleştirilmiş ve düşlenmiş diğerleri ile ilişkilerinin dinamiklerini vurgular; Margaret Mahler Melanie Klein;
- Kişilerarası psikanaliz kişilerarası ilişkilerin küçük ayrıntılarının üzerinde durur; Harry Stack Sullivan
- İlişkisel psikanaliz kişilerarası psikanaliz ile nesne ilişkileri teorisini birleştirir; Stephen A. Mitchell Jessica Benjamin Jay R. Greenberg;
- Modern psikanaliz bir grup teorik ve klinik bilgi ile Hyman Spotnitz ve arkadaşları Freud'un teorisini geliştirmiş ve teoriyi tüm duygusal bozukluklar yelpazesine uygulanabilir hale getirmişlerdir. Modern psikanalitik müdahaleler öncelikli olarak hastada entellektüel bir içgörüü geliştirmektense hastaya duygusal-olgun bir iletişimi sağlamayı amaçlar.
Bu okulların çarpıcı farklı teorileri olsa da çoğunluğu kendi kendini aldatmanın ve bireyin geçmişinin şimdiki ruhsal yaşamı üzerindeki güçlü etkilerinin önemini vurgulamaya devam ederler.
Bugün psikanalitik fikirler kültür içinde özellikle çocuk bakımı eğitim yazınsal eleştiri psikiyatri ve özellikle tıbbi ve tıbbi olmayan psikoterapi içinde gömülüdür. Evrilmiş ana analitik fikirler olmasına rağmen özellikle ilk teorisyenlerin yönergelerini takip eden gruplar vardır.